Qëndrimi ekstremisht politik i socialistëve të Edi Ramës, për të mos votuar rezolutën e deputetëve të Komisionit të Rithemelimit, për dëmimin e gjenocidit serb në Bosnje dhe Hercegovinë, është duke bërë jehonë dhe në mediat ndërkombëtare.
Në një opinion të botuar në Al Jazeera, gazetari boshnjak Dragan Bursac, nuk i kursen kritikat e forta në drejtim të qeverisë Rama, të cilit i përmend dhe afërsinë me Serbinë në vitet e fundit, nën petkun e Ballkanit të Hapur.
Shkrimi i plotë
Kuvendi i Shqipërisë ka refuzuar kërkesën e disa deputetëve të opozitës për të mbajtur një seancë për të diskutuar një rezolutë që njeh dhe dënon gjenocidin e Srebrenicës. Sipas raportimeve të mediave, gjithsej 51 deputetë votuan kundër propozimit. Me këtë vendim të turpshëm, politikanët shqiptarë në pushtet në Tiranë janë (deri më tani) në anën e Serbisë kur bëhet fjalë për injorimin e fakteve historike, fakteve dhe gjykimeve të gjykatave ndërkombëtare – dhe të gjithë së bashku – pa dyshim se në Srebrenicë është kryer gjenocidi.
Titulli është shkruar me qëllim të plotë nga Shqipëria, jo nga populli shqiptar, për dy arsye: E para është e dukshme: elitat politike të Shqipërisë, me në krye Edi Ramën, duke refuzuar të fusin në rendin e ditës një rezolutë për gjenocidin, kanë kaluar në anën e historisë. Së dyti – shumë më e rëndësishme – populli shqiptar në Kosovë, për ata që nuk e dinë, miratoi një rezolutë të tillë, kërkesa e së cilës për shqyrtim u refuzua nga Shqipëria.
Gola dhe interesa ‘më të larta’, dhe gjuajtje të vogla
Padyshim që i gjithë populli shqiptar (si në Shqipëri ashtu edhe në Kosovë) simpatizon thellësisht vuajtjet e boshnjakëve dhe hercegovinasve, por përleshjet aktuale politike në Kuvendin e Shqipërisë kanë rezultuar në një përfundim kaq pervers.
Kosova ka refuzuar prej kohësh të marrë pjesë në nismën “Ballkani i Hapur” (për të cilën do të flas), sepse beson se synimi është hegjemonia e re e Serbisë në rajon. Edi Rama është paralajmëruar prej kohësh nga zyrtarët e Kosovës se Shqipëria ka njohur Kosovën dhe Malin e Zi si shtete të pavarura dhe se nuk ka kufij mes Shqipërisë dhe Serbisë që ai dhe Aleksandar Vuçiç duan t’i shfuqizojnë. E gjithë kjo flet se sa mund të devijojë lidershipi i një vendi – në rastin konkret të Shqipërisë – për hir të disa qëllimeve dhe interesave të tjera, siç mendojnë ata, “më të larta” dhe në fakt pushkatimi meskine.
Dhe cili është, në fakt, “qëllimi më i lartë” që, siç e shohim, bashkoi nacionalizmin serb dhe disa politikanë shqiptarë në pushtet? Ky synim quhet “Ballkani i hapur” dhe i është vënë si vezë frikacake publikut vendas që të interesohet për një bashkim thuajse-ekonomik të vendeve të rajonit, duke menduar për Serbinë, Maqedoninë e Veriut dhe Shqipërinë, me tendencë për t’u anëtarësuar në të njëjtën aleancë në të ardhmen e afërt Hercegovina dhe Mali i Zi. Dhe këtu kemi ardhur në thelbin e problemit.
Duke refuzuar fare që të vendosë në rend dite projekt-rezolutën për njohjen e gjenocidit në Srebrenicë, Kuvendi i Shqipërisë drejtpërdrejt dhe Edi Rama në mënyrë të tërthortë treguan dhe dëshmuan në mënyrë eksplicite se është i vendosur me Aleksandar Vuçiçin dhe projektin e dakorduar “Ballkani i Hapur”. E përsëris, një lloj tjetër supremacizmi serb, në të cilin udhëheqja shqiptare sillet si idiotë të dobishëm të Beogradit. Sipas atij projekti, në të cilin shumë duan të përfshijnë Bosnjë-Hercegovinën dhe Malin e Zi, do të ekzistonte vërtet një “Serbi e Madhe” dhe një “Shqipëri e televizionit”, dhe të gjithë të tjerët do të ishin në një pozitë të varur, të skllavëruar.
‘Ballkani i hapur’ si zhvillim i nacionalizmit serb
Në këtë kontekst, verbëria e BeH është e frikshme, politikanë që nuk panë asnjë të keqe në Bosnje dhe Hercegovinë në “Ballkanin e Hapur”. E përsëris, projekti “Ballkani i Hapur” nuk është rruga e vendeve të Ballkanit drejt Bashkimit Evropian, por rruga e zhvillimit të nacionalizmit serb, i cili do t’i mbante kombet e tjera në pozitë të nënshtruar. Disa e kanë kritikuar Ballkanin e Hapur si BE për ata me “bileta më të varfëra”, por duket se kategoria ekonomike dhe e ashtuquajtura lëvizje e papenguar e mallrave dhe njerëzve përtej kufirit këtu është vetëm një joshje për nacionalizmin serb për të përcaktuar zonat e tij me interes e cila ndihmohet nga politikani Edi Rama.
Mosnjohja e mundshme e gjenocidit të Srebrenicës nga Kuvendi i Shqipërisë është vetëm një tregues se si duhet trajtuar Bosnje-Hercegovina dhe çështjet e saj më urgjente, siç është ajo për gjenocidin. Dhe, le të jemi të qartë, ky refuzim për të diskutuar rezolutën e gjenocidit erdhi në koordinim me Beogradin dhe partitë në pushtet në Tiranë vetëm e ratifikuan atë. Tani është koha që Serbia t’i japë Shqipërisë diçka si kundërshërbim, në të gjithë kurrizin e boshnjakëve të vrarë në gjenocid.
Edi Rama u mbrojt me një deklaratë memece, në të cilën thotë se nuk ishte një rezolutë, por një lojë e poshtër dhe shtoi se Kuvendi i Shqipërisë nuk e votoi kundër rezolutës për gjenocidin në Srebrenicë. Dhe Rama ka të drejtë, nuk ka pasur rezolutë, sepse propozimi për të votuar rezolutën nuk është miratuar fare. Çfarë është më e keqe se refuzimi i vetë rezolutës. Në përgjithësi, një shpjegim krejtësisht i panevojshëm dhe jo bindës për diçka që është një skandal i vërtetë në Ballkan, por jo vetëm në Ballkan.
Këtë e ka kujtuar edhe deputeti i opozitës në Kuvendin e Shqipërisë, Tritan Shehu, i cili tha se ishte një ditë e hidhur dhe e shëmtuar në punën e Kuvendit të Shqipërisë. “Ne jemi i vetmi parlament që nuk kemi një dokument formal që dënon gjenocidin. Kjo është një ditë që lë gjurmë të rënda në botën demokratike. Disa ditë më parë, këta zotërinj votuan kundër një rezolute që dënon gjenocidin rus në Ukrainë. Sot nuk pranuan rezolutën që dënon gjenocidin serb në Bosnje, nesër nuk pranojnë dënimin e gjenocidit serb në Kosovë. Pse? Ato janë lidhje, obligime, Vuçiç është lart. Këto janë synimet, prandaj jemi shënuar sot në Kuvendin e Shqipërisë”.
Nëse Ivica Daçiç e lavdëron, dijeni se nuk është i mirë
Dhe prandaj sa herë që dëgjoni fjalët “Ballkan i hapur”, kujtoni deklaratën e shkrimtarit dhe publicistit Andrej Nikolaidis, i cili për këtë vepër thotë: “Një emër i ri për nismën e vjetër të Vuçiçit dhe Ramës. Tingëllon si një turne tenisi: US Open, Australian Open, French Open, Balkans Open… Por, për fat të keq, nuk është kështu.” Nikolaidis shton: “Ballkani i Hapur” është riemëruar “Shengeni i Vogël”, sikurse “bota serbe” është quajtur “Serbia e Madhe”. Duke folur për ‘Shengenin e Vogël’ në atë kohë, Vuçiç dhe Rama thanë se nuk ishte Jugosllavia e re. Është e vërtetë. Është diçka shumë më e keqe se kaq – një kopje e Mbretërisë së Serbëve, Kroatëve dhe Sllovenëve. Më saktësisht: ajo që po përpiqen të bëjnë është Mbretëria e serbëve dhe shqiptarëve”.
E sa po lobohet për këtë projekt, dëshmon edhe fakti se e ka përkrahur edhe pedagogu i lartë në Bosnje-Hercegovinë, Christian Schmidt. Kështu, më 4 tetor, në hapjen e Forumit të 21-të Ekonomik të Beogradit, Schmidt mbështeti hapur nismën “Ballkani i Hapur”, duke vlerësuar, siç tha ai, se bashkëpunimi rajonal është i domosdoshëm dhe se të gjithë duhet të punojnë së bashku për të marrë pjesë në projekt. “Ne të gjithë duhet të kuptojmë se identiteti duhet të ruhet, por ne duhet të biem dakord për të kapërcyer barrierat ekonomike”, tha Schmidt për Radion Evropa e Lirë në atë kohë. Nëse Përfaqësuesi i Lartë nuk është i njohur me qëllimet dhe sytë ideologjikë të këtij projekti (që është i tmerrshëm), apo nëse e njeh shumë mirë (që është edhe më e frikshme), do ta shohim së shpejti.
Ajo që në të vërtetë duhet t’i trembë të gjithë qytetarët, veçanërisht Bosnje-Hercegovinën dhe Malin e Zi, është fakti se pas këtij projekti qëndrojnë Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe se si fuqia më e madhe, ata miratuan idenë e “stabilokracisë” nga Gjermania në këtë projekt, por pra për të vendosur dy kombet më të mëdha të Ballkanit, duke u ofruar atyre hapësirë lokale për të luajtur “fuqi të mëdha”. “Rezultatet” i shohim menjëherë. Mohimi i gjenocidit në Srebrenicë do të jetë baza ideologjike rreth së cilës janë bashkuar dhe rënë dakord nacionalizmi serbomadh dhe shteti shqiptar (tani për tani).
Nëse nuk e dini se çfarë është e mirë për vendin (e kam fjalën për Bosnjën dhe Hercegovinën dhe politikanët e saj), të paktën dëgjoni ata që nuk mendojnë mirë për ju dhe bëni të kundërtën. Sepse, në të njëjtin forum ku Schmidt bekoi “Ballkanin e Hapur”, famëkeqi Ivica Daçiç e vlerësoi këtë projekt. Ai thotë se është “një shans historik që popujt e Ballkanit të bëjnë diçka për veten e tyre, pa u sjellë nga dikush nga jashtë”, por se projekti po përjeton polemika dhe kritika, “ndonëse nuk e ka merituar”. Dhe tani ju shtoni dy dhe dy dhe shikoni se ku të çon “Ballkani i Hapur” dhe si do të përfundojë në Bosnje dhe Hercegovinë.
Shpresa ekziston ende, presim 11 korrikun
Në fund të fundit, mund të jetë një gjë e mirë që në fillim bishat zbuluan gjurmët e tyre në borën e burokracisë, duke mohuar gjenocidin ose duke mos u marrë me të, sepse në fund, BiH do ta bëjë. politikanët, nëse ka dhe nëse kanë sy, dijeni se me kë kanë të bëjnë. Nëse edhe pas mohimit të gjenocidit në Srebrenicë nuk e shohin se për çfarë bëhet fjalë, kam frikë se nuk ka të bëjë fare me shikimin, por me qëndrime serioze antishtetërore ndaj vendit të tyre.
A ka shpëtim, para së gjithash për politikanët shqiptarë, që të ndriçojnë fytyrën ndaj popullit të Bosnje-Hercegovinës? Shpresojmë, dhe ka një bazë të qartë për këtë në realitet. Sipas agjencisë së lajmeve Anatolia, ka të dhëna se Kuvendi i Shqipërisë do të mbajë një seancë speciale për Srebrenicën më 11 korrik. Nëse bëhet fjalë për njerëzit dhe njerëzimin, rezoluta për gjenocidin duhet të miratohet për të ecur në rrugën e qytetërimit dhe për të larë njollën që deputetët shqiptarë i kanë bërë vetes këto ditë përmes përplasjeve politike. Por, nëse bëhet fjalë vetëm për përplasje të reja politike dhe marketing të lirë që “riparon dëmin”, nuk na shkruhet asgjë e mirë.
Në vend të përfundimit, mund të citoj sërish shkrimtarin Andrej Nikolaidis, i cili kur pyetet për “Ballkanin e Hapur” dhe gjithë ndërlikimet e tij, thotë: “Ballkani i Hapur”? Faleminderit, Bashkimi Evropian është gjithashtu i mirë për ne.”
