Në atë që tingëllon si pazar dhe jo një premtim i pakushtëzuar, presidenti rus Vladimir Putin luajti me idenë e rihapjes së portit të Odesës për eksportet e drithit – ndërsa përsëri bëri thirrje për heqjen e sanksioneve perëndimore kundër Rusisë.
Putini i bëri komentet gjatë një telefonate të shtunën me presidentin francez Emmanuel Macron dhe kancelarin gjerman Olaf Scholz, pasi shqetësimet u përkeqësuan për një krizë ushqimore të afërt për shkak të pamundësisë për të eksportuar drithërat e Ukrainës në mes të konfliktit.
Shtytja franko-gjermane për rihapjen e Odesa-s vjen disa javë pasi komisioneri i fermës i BE-së propozoi “rrugë alternative” për të transportuar drithin përmes porteve të Detit Baltik të Polonisë dhe kërcënoi mbi idenë e krijimit të korridoreve humanitare për të eksportuar ushqim nga Deti i Zi.
Macron dhe Scholz “ngulën këmbë me Presidentin Vladimir Putin në urgjencën e heqjes së bllokadës së Odesës, në mënyrë që të lejohet eksporti i drithërave ukrainase nga Deti i Zi dhe të shmanget një krizë botërore ushqimore”, sipas një burimi të lëshuar nga Pallati Elysée në Paris. “Ata morën parasysh premtimin e presidentit rus për t’u dhënë anijeve akses në port për eksportin e grurit, pa u shfrytëzuar ushtarakisht nga Rusia, nëse fillimisht pastrohet nga minat”, shtoi qeveria franceze.
Në deklaratën e Kremlinit në lidhje me thirrjen, Putin dyshes tha se “Rusia është e gatshme të ndihmojë në gjetjen e opsioneve për eksportet e papenguara të grurit, duke përfshirë eksportin e drithit ukrainas nga portet e Detit të Zi”. Por shtoi: “Putini shpjegoi arsyet e vërteta të vështirësive me furnizimin me ushqime, të cilat ishin rezultat i politikave të gabuara ekonomike dhe financiare të vendeve perëndimore, si dhe sanksioneve anti-ruse të vendosura prej tyre”.
“Rritja e furnizimit me plehra dhe produkte bujqësore ruse do të zvogëlojë gjithashtu tensionet në tregun global të ushqimit, i cili, natyrisht, do të kërkojë heqjen e sanksioneve përkatëse”, theksoi Kremlini.
Nuk përmendet çminimi në deklaratën ruse, në kundërshtim me deklaratën franceze.
Kryeministri britanik Boris Johnson tha pas një telefonate me presidentin ukrainas Volodymyr Zelenskyy se “ne po punojmë intensivisht për të gjetur mënyra për të rifilluar eksportet e grurit dhe për të shmangur një krizë globale ushqimore”.
Zelenskyy tha se i kërkoi Johnson mbështetje për mbrojtjen dhe karburant, duke shtuar: “Ne duhet të punojmë së bashku për të parandaluar një krizë ushqimore dhe për të zhbllokuar portet”.
Para luftës, Ukraina ishte në gjendje të eksportonte rreth 5 milionë tonë metrikë drithë dhe deri në 700,000 ton vaj luledielli në muaj nëpërmjet Detit të Zi. Në prill, Ukraina arriti të eksportojë më pak se 1 milion ton drithë.
