Parlamenti Evropian ka bërë thirrje për një ulje të statusit të mbrojtjes së ujqërve në BE për të ndihmuar në mbrojtjen e sektorit të blegtorisë, një lëvizje e festuar nga fermerët, e kritikuar nga aktivistët e gjelbër dhe e parë me skepticizëm nga ekzekutivi i BE-së.
Ndërsa rezoluta e përbashkët, e miratuar me një shumicë të madhe të enjten (24 nëntor), është jo detyruese dhe për këtë arsye nuk ka peshë reale, ajo mund të ushtrojë presion politik mbi Komisionin Evropian për të rivlerësuar qasjen e tij për menaxhimin e popullatave të ujqërve.
Ujkut aktualisht i është dhënë statusi i rreptë i mbrojtjes ligjore në Direktivën e BE-së për Habitatet, e cila ndihmon në ruajtjen e specieve më të cenueshme dhe më të vlefshme të Evropës. Kjo do të thotë se të gjitha format e kapjes ose vrasjes së qëllimshme të ujqërve në natyrë janë të ndaluara.
Por një numër në rritje i mishngrënësve të mëdhenj në BE ka provuar se i sfidon fermerët, sipas Partisë Popullore Evropiane (PPE) të qendrës së djathtë, të cilët thonë se po luftojnë të jetojnë së bashku me grabitqarët si ujqërit, rrëqebulli dhe arinjtë.
“Rritja e popullsisë së grabitqarëve të mëdhenj po kërcënon mënyrën tradicionale të bujqësisë në disa vende evropiane”, shpjegoi eurodeputeti i qendrës së djathtë Herbert Dorfmann përpara votimit.
Në Francë, më shumë se 10,000 dele vriten nga ujqërit çdo vit, ndërsa në Gjermani, popullata e ujqërve po rritet me 36% në vit.
Për eurodeputeten liberale Ulrike Müller, votimi është një hap pozitiv drejt garantimit që tufat mund të “mbrohen në mënyrë efektive duke vrarë grabitqarët individualë kur kjo bëhet e nevojshme”.
“Kthimi i kafshëve të rrezikuara është pa diskutim një sukses i mbrojtjes së specieve. Por bashkëjetesa do të thotë që të dyja palët kanë të drejtë të ekzistojnë”, tha ajo në një deklaratë, duke theksuar se fermerët dhe kafshët kullotëse “vuajnë masivisht” nga sulmet në rritje.
“Kurbanistët duhet të kuptojnë: kur vjen ujku, kullota shkon – dhe bashkë me të, shumë bimë dhe insekte”, shtoi ajo.
Po kështu, shoqata e fermerëve të BE-së COPA-COGECA përshëndeti hapin drejt një qasjeje të re për menaxhimin e popullsisë, duke e quajtur kuadrin aktual “të vjetëruar dhe të papërshtatshëm”.
“Me gjithnjë e më shumë tragjedi që ndodhin në fshatrat tona si rezultat i këtij presioni, është urgjente të veprohet tani,” kërkuan ata në një deklaratë, duke u bërë thirrje vendeve anëtare dhe Komisionit Evropian që “të pushojnë së qeni dogmatik dhe të propozojnë zgjidhje konkrete për menaxhimin e popullsisë”.
Kritikat e të Gjelbërve dhe aktivistëve
Por rezultati i votimit u kritikua nga deputetët e gjelbër dhe aktivistët.
Ndërsa eurodeputeti i Gjelbër Thomas Waitz pranoi se kthimi i mishngrënësve të mëdhenj në Evropë “paraqet sfida të rëndësishme për fermerët”, ai tha se ai ishte një “sukses i madh për mbrojtjen e natyrës”.
Eurodeputeti kritikoi qendrën e tij të djathtë “zgjodhi të ngjallte frikë nga ujku i keq”, duke u ankuar për faktin se ata “rrëmbyen një rezolutë të ekuilibruar me ndihmën e RENEW [grupi liberal në Parlamentin Europian]”.
“Qëllimi i tyre është të shkatërrojnë ujqërit pa asnjë kufi,” tha ai, duke paralajmëruar se zbërthimi i Direktivës së Habitateve do të “kërcënojë statusin e ruajtjes së shumë specieve dhe arritje të tjera të ruajtjes”.
Po kështu, Reineke Hameleers, CEO i grupit të fushatës Eurogroup për Kafshët, i quajti ujqërit “kafshë të bukura që janë persekutuar padrejtësisht në të kaluarën deri më sot”.
Duke theksuar se mbrojtja e tyre është “primare” për funksionimin e ekosistemit, Hameleers tha se asgjësimi nuk është zgjidhja, por në vend të kësaj, fermerët duhet të gjejnë “zgjidhje bashkëpunuese dhe të drejta”.
Skepticizmi i Komisionit
Por pavarësisht thirrjeve nga parlamenti, masa duket se nuk ka gjasa të marrë mbështetje nga Komisioni Evropian, i cili e kundërshtoi me vendosmëri një masë të tillë gjatë një debati të mërkurën (23 nëntor).
Duke theksuar se situata e popullatave të ujqërve të BE-së mbetet ‘e brishtë’, Janez Lenarçiç, Komisioneri për Menaxhimin e Krizave, kërkoi të procedohet me kujdes.
“Duhet të veprojmë me shumë kujdes. Ne besojmë se statusi i rreptë i mbrojtjes është ende i nevojshëm për të arritur dhe për të mbajtur një status të favorshëm ruajtjeje”, tha ai, duke vënë në dukje se ky nuk është ende rasti në shumicën e shteteve anëtare.
Duke vënë në dukje se numri aktual i deleve të prekura në BE është vetëm 0.06%, Komisioneri tha se “nuk beson se kriza e kultivimit të deleve apo braktisja e tokës është shkaktuar nga mishngrënësit e mëdhenj”.
“Masat e mbrojtjes së bagëtive janë dëshmuar efektive,” tha ai, duke shtuar se ka mjaft fonde të disponueshme në Politikën e Përbashkët Bujqësore (CAP) për të ndihmuar në mbështetjen e fermerëve për të nxitur masa parandaluese dhe se Komisioni po monitoron në mënyrë aktive çështjen në “nivele të ndryshme”.
