LAJMI I FUNDIT

Çfarë është Baby Brain dhe pse kujtesa mund të humbasë gjatë shtatzënisë?

11:11 - 18.03.23 m.k
GSH APP Download on Apple Store Get it on Google Play

Gjatë tremujorit të fundit të shtatzënisë dhe në muajt e parë pas lindjes, shumë gra përjetojnë vështirësi në përqendrim dhe kujtesë. Çfarë është Baby Brain, ndryshimi që lidhet me përqendrimin dhe kujtesën e shtatzënës gjatë pritjes së ëmbël?




*Prof. Alfredo Iannoccari

Neuropsikolog dhe kryetar i Shoqatës Assomensana

Vështirësi në përqendrim, memorie e dobët, shumë gra shtatzëna dhe nëna të reja ankohen shpesh se e kanë më të vështirë se zakonisht të përqendrojnë vëmendjen e tyre. Në anglisht, ky fenomen quhet truri i foshnjës, fjalë për fjalë truri i fëmijëve. Sipas një studimi të Universitetit Deakin në Melburn, të botuar në Revistën Mjekësore të Australisë, 4 nga 5 gra do të vuanin nga ky lloj mjegullimi mendor. “Është për të gjitha qëllimet, një mbingarkesë njohëse, e përcaktuar me siguri nga ndryshimi i cikleve hormonale – shpjegon profesor Alfredo Iannoccari, neuropsikolog. – Ka një dobësim të vigjilencës mendore që merr formën e kujtesës së dobët, vështirësisë për t’u përqendruar: trupi është fokusuar tërësisht në rritjen e embrionit (mesatarisht tetë gramë në ditë) dhe pasojat janë të ashtuquajturat funksione superiore, ato ekzekutive, të cilat na lejojnë të organizojmë dhe planifikojmë dhe më pas të zbatojmë detyrat”.

Çfarë është Baby Brain?

Dhe, edhe nëse shoqëria i mitizon nënat e reja duke i portretizuar ato si heroina, të afta të kujdesen për fëmijët e tyre, shtëpinë, të punojnë, të performojnë gjithmonë mirë, pavarësisht lodhjes së kujdesit për një të porsalindur dhe disa orëve të gjumit pas tyre, realiteti është krejtësisht ndryshe. Dhe disa aftësi mund të jenë më pak efektive se zakonisht. “Njësia e kontrollit të trurit tonë që rregullon fokusin e vëmendjes, gjatë shtatzënisë dhe pas lindjes, mund të vuajë pasojat për shkak të ndryshimit të cikleve hormonale. Dhe ne e dimë se vëmendja është vendimtare për aftësinë për të mësuar përmendësh dhe nëse është minus në këtë aftësi, është e vështirë të mësosh informacione të reja dhe në përgjithësi njeriu ndihet i papërgjegjshëm, prandaj mund të ketë një ngadalësim kognitiv”. Përveç ndryshimit të hormoneve, mungesa e gjumit është gjithashtu përgjegjëse për trurin e foshnjës. “Kur gjumi nuk është i paprekur, ka ndryshime në prodhimin e hormonit të rritjes dhe atëherë nuk duhet të harrojmë se gjumi është thelbësor për të konsoliduar kujtimet tona”. Sidoqoftë, duhet të mbahet mend se kjo nuk u ndodh të gjithëve. “Gratë që punojnë zakonisht i përjetojnë më pak efektet e trurit të foshnjës, sepse ato janë të fokusuara në planifikimin dhe menaxhimin e aktiviteteve që stimulojnë trurin e tyre”.

Sipas lektores Linda Byrne, autore e studimit mbi trurin e foshnjës, një nga arsyet pse gratë duket se kanë një humbje të tonit të materies gri është sepse ato ndoshta po rekrutojnë zona të tjera të trurit për të ‘stërvitur’ të destinuara për rritjen e fëmijëve. “Nuk e dimë nëse shtatzënia është shkaku apo pasoja – shpjegon neuropsikologia. – Ajo që mund të themi është se ka një relaksim të lëndës gri, e cila mund të rikuperohet lehtësisht”.

h1

Pasojat e shtatzënisë

Shumica e efekteve të trurit të foshnjës ndihen më shumë në tremujorin e tretë dhe në muajt e parë të periudhës pas lindjes. “Kjo lodhje konjitive përjetohet mbi të gjitha në fund të shtatzënisë”. Por në këtë periudhë hyjnë në lojë faktorë të tjerë, veçanërisht të natyrës psikologjike. “Shumë gra në fakt ndiejnë më shumë energji, rritje të vetëvlerësimit dhe një ndjenjë më të madhe efektiviteti, ato ndihen më performuese. Të tjerat, nga ana tjetër, e kuptojnë se janë më pak të shpejta nga pikëpamja njohëse, ato ndjehen të trishtuara për këtë. Kjo është arsyeja pse këshilla ime është të përqendroni vëmendjen në forcën dhe sigurinë që ndihet (gjithashtu në këtë rast disa hormone hyjnë në lojë si serotonina dhe dopamina) një qëndrim që mund të jetë gjithashtu i dobishëm në postpartum” pothuajse një lloj mbrojtjeje nga beby blues klasike.

Ushtrime për të stimuluar kujtesën dhe vëmendjen gjatë shtatzënisë

Gjatë shtatzënisë dhe gjatë muajve të parë të jetës së të porsalindurit mund të jetë e dobishme të përpiqeni të bëni disa ushtrime për të mbajtur trurin në stërvitje dhe për të punuar pak me kujtesën, veçanërisht nëse ndihet kjo vështirësi në përqendrim. “Pesë minuta në ditë janë të mjaftueshme. Një ushtrim mund të jetë leximi i një artikulli dhe numërimi sa më shpejt që të jetë e mundur një shkronjë e caktuar e një pike ose sa rrokje ka. Është një ushtrim në vëmendje dhe shpejtësi që mund të na japë gjithashtu një sprint kur ndihemi paksa ‘të mpirë’. Nëse, nga ana tjetër, mendojmë se është kujtesa ajo që lëkundet, mund të përpiqemi të mësojmë përmendësh 7 fjalët e para në një fragment që fillon me një shkronjë të caktuar dhe më pas të pyesim veten për të verifikuar. Nëse vërtet kemi arritur t’i mësojmë përmendësh. Ushtrimi i tretë konsiston në fokusimin në emocionet e mira të shtatzënisë: çdo ditë ne zgjedhim një gjë pozitive që na pëlqen tek vetja dhe fokusohemi tek ajo”./revistapsikologji

 


Shfaq Komentet (0)

Shkruaj nje koment

Your email address will not be published. Required fields are marked *

* *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.