David Andrew Sinclair, biolog, profesor i gjenetikës dhe bashkëdrejtor i Qendrës Paul F. Glenn për Biologjinë e Plakjes në Shkollën Mjekësore të Harvardit, është më i njohur për punën e tij për të kuptuar pse plakemi dhe si të ngadalësojmë efektet e plakjes.
Deri më sot, Dr. Sinclair ka zgjedhur të mos promovojë apo miratojë asnjë shtesë ushqimore me qëllim të ngadalësimit të plakjes dhe simptomave të saj, por edhe për një cilësi më të mirë të jetës në përgjithësi.
Mirëpo, herë pas here në intervista dhe libra që shkruan, i referohet përgatitjeve të ndryshme që merr vetë. Konkretisht, deri më tani ato që ai ka përmendur janë një seri prej 12 substancash, shumica prej tyre natyrale, por nuk dihet nëse lista është e plotë apo ka substanca shtesë që ai nuk i ka bërë publike.
Lista që ka dalë nga deklaratat e Dr. Sinclair, në lidhje me substancat që “premtojnë” jetëgjatësi dhe ngadalësojnë problemet shëndetësore të shkaktuara nga plakja është formuluar si më poshtë:
Nikotinamidi mononukleotid (NMN): Është një substancë e pranishme në disa perime të gjelbra dhe ka vetinë të reduktojë shenjat e vjetërsisë dhe mosha, siç raportohet nga shkencëtarët nga Shkolla e Mjekësisë e Universitetit të Uashingtonit në St. Louis. E gjejmë me bollëk te brokoli, lakra, avokado, kastraveci, soja, domatet etj.
Resveratrol: Është një përbërës bimor që vepron si një antioksidant. Gjendet kryesisht në verën e kuqe, rrushin, disa manaferra dhe kikirikë dhe studimet kanë treguar se mund të zvogëlojë rrezikun e sëmundjeve të zemrës, kancerit dhe neurodegjenerimit. Studimet tregojnë rezultate pozitive, në lidhje me sëmundje të ndryshme si sëmundjet e zemrës dhe artriti.
Metformina: Ky është një ilaç me recetë që përdoret për të trajtuar nivelet e larta të sheqerit në gjak. Në studimet e bëra, u zbulua se diabetikët që merrnin metforminë jetonin më gjatë se ata të shëndetshëm jo-diabetikë që me sa duket nuk merrnin metforminë. Megjithatë, marrja e metforminës mund të ketë efekte anësore dhe udhëzimet e mjekëve duhet të ndiqen nga afër.
Vitamina D3:Trupi i njeriut merr vitaminë D nga dielli dhe ushqime të caktuara. Mungesa e tij është shoqëruar me një rrezik në rritje të sëmundjeve të zemrës, diabetit të tipit 2, sëmundjeve autoimune dhe sëmundjes së Alzheimerit. Vitaminën D mund ta marrim edhe nga disa ushqime, si peshku, vaji i mëlçisë së merlucit, mëlçia e viçit, veza, qumështi etj.
David Andrew Sinclair
Vitamina K2: Vitamina K është e rëndësishme për shëndetin e kockave si dhe enëve të gjakut dhe mitokondrive, ndërsa përmirëson shëndetin e lëkurës. Disa shkencëtarë argumentojnë se njerëzit në rrezik të sëmundjeve të zemrës duhet të përdorin rregullisht suplemente të vitaminës K2, ndërsa të tjerë theksojnë se nevojiten më shumë studime përpara se të bëhen rekomandime të forta.
Statinat: Është një ilaç me recetë për të ulur kolesterolin, por statinat shoqërohen gjithashtu me një rrezik më të ulët të sëmundjeve të zemrës dhe goditjes në tru. Por shkencëtarët nuk janë plotësisht të sigurt nëse dikush duhet të marrë ilaçe statine përpara se të ketë një problem të rëndësishëm me nivelet e kolesterolit, dëmtimin e arterieve ose sulmin në zemër.
Aspirinë me dozë të ulët: Marrja e aspirinës çdo ditë – edhe në doza të vogla – mund të zvogëlojë rrezikun e sulmit në zemër dhe goditjes në tru, por terapia e përditshme me aspirinë nuk është për të gjithë. Terapia ditore e aspirinës me dozë të ulët mund të rekomandohet për parandalimin parësor të sulmit në zemër ose goditjes në tru vetëm për ata që plotësojnë mosha dhe kushte të caktuara mjekësore.
Acidi alfa-lipoik: Është një përbërje organike që është diskutuar shumë shpesh vitet e fundit. Ai vepron si një antioksidant i fuqishëm në trup. Trupat tanë prodhojnë acid alfa-lipoik në mënyrë natyrale, por ne mund ta gjejmë atë edhe në një shumëllojshmëri ushqimesh. Studimet tregojnë se mund të luajë një rol në rënien në peshë dhe kryesisht lufton diabetin, por shkencëtarët nuk kanë arritur ende në përfundime të caktuara.
Koenzima Q10:Koenzima Q10 (CoQ10) është një antioksidant që trupi i njeriut prodhon në mënyrë natyrale. Qelizat tona përdorin CoQ10 për rritje dhe mirëmbajtje, nivelet e të cilit bien me kalimin e moshës. E gjejmë kryesisht te mishi, peshku dhe arrat, por sasia e gjetur në këto ushqime nuk është e mjaftueshme për të rritur ndjeshëm nivelet e Q10 në trupin tonë.
Spermidina: Spermidina ka veti anti-inflamatore, aktivitet antioksidues dhe rrit metabolizmin mitokondrial. Studimet kanë treguar se mund të përmirësojë biomarkues të ndryshëm të shëndetit dhe jetëgjatësisë dhe mund të zgjasë jetëgjatësinë në organizma të ndryshëm, përfshirë minjtë. Si një shtesë, spermidina nxirret nga embrioni i grurit. Mund të gjendet edhe në ushqime si djathi, soja, bishtajoret dhe kërpudhat, drithërat, vera e kuqe etj.
Kuercetina dhe fisetina: Fisetin është një substancë natyrale që gjendet në fruta dhe perime si luleshtrydhet, mollët, rrushi, qepët dhe kastravecat. Kuercetina është një pigment natyral që gjendet në shumë fruta, perime dhe drithëra. Quercetin dhe fisetin janë substanca shumë të ngjashme dhe mendohet se janë në gjendje të “pastrojnë” qelizat e plakjes.
TMG (trimethylglycine ose betaine): Është një përbërës që trupi e prodhon natyrshëm, por gjendet edhe në suplemente dhe disa ushqime. Ai është studiuar për shumë përfitime të mundshme shëndetësore, duke përfshirë aftësinë e tij për të rritur shëndetin e zemrës, për të përmirësuar performancën atletike, për të promovuar nivele të shëndetshme të insulinës dhe për të mbrojtur kundër depresionit. Megjithatë, mund të shkaktojë edhe efekte anësore, veçanërisht nëse përdoret në doza të larta.
Gazeta Shqiptare
