Nëse lexoni rregullisht lajmet, ndoshta keni hasur në artikullin për mikroplastikën në filxhanin e kafesë prej letre. Në rast se jeni në SHBA, Australi ose Dubai dhe dëshironi të pini një kafe në dorë, do të ishte më mirë të shmangni faturat e transaksioneve në letër. Jo vetëm për arsye të ndërgjegjes ekologjike ose sepse nuk e dini se çfarë mund të ketë bërë më parë punonjësi që ju shërben, por kryesisht për shkak të bisfenolit A (BPA) i cili përdoret ende në prodhimin e letrës termike, një përbërje e rrezikshme për shëndetin.
Megjithëse në Evropë përdorimi i tij për prodhimin e letrës termike u ndalua në vitin 2020 dhe u zëvendësua nga – gjithashtu i diskutueshëm – bisphenol S (BPS), prania e tij mbetet e fortë dhe problematike. Prillin e kaluar, Autoriteti Evropian i Sigurisë Ushqimore (EFSA) publikoi opinionin e tij më të fundit shkencor, sipas të cilit BPA mund të dëmtojë sistemin imunitar të njeriut në doza shumë të ulëta, përveç efekteve të tjera tashmë të njohura në shëndetin e njeriut, siç janë çrregullimet endokrine, reduktimi i fertilitetit dhe reaksione alergjike të lëkurës.
Në nivele të rrezikshme për 9 nga 10
Sipas Agjencisë Evropiane të Kimikateve (ECHA), BPA ka qenë në treg që nga vitet 1960 dhe përdoret në një numër produktesh të konsumit, të tilla si shishet plastike dhe mallrat sportive, ndërsa rrëshirat ‘epoksi’ që përmbajnë BPA përdoren ende sot si një shtresë e brendshme në tubacionet e ujit dhe në enë metalike ushqimore dhe pijesh për të rritur jetëgjatësinë e tyre dhe për të eliminuar shijen e lënë nga metalet në ushqim ose pije. Ushqimet e konservuara janë aktualisht burimi kryesor i ekspozimit ndaj kësaj substance.
Kimikatet fajësohen për problemet e lëvizjes tek fëmijët
Në ditët e fundit, Agjencia Evropiane e Mjedisit (EEA) ka ndarë gjetjet e sondazhit të biomonitorimit njerëzor HBM4EU për periudhën janar 2017 deri në qershor 2022. Iniciativa kërkimore, e cila kryhet në kuadër të programit Horizon 2020, identifikoi substancën BPA në urinën e 92% të përafërsisht 2756 pjesëmarrësve të rritur nga 11 vende evropiane – me variacion midis vendeve nga 71 në 100%, në përqendrime më të larta se nivelet e sigurisë të përcaktuara nga EFSA.
Mosmarrëveshjet ndërmjet organizatave
EFSA ka reduktuar në mënyrë drastike marrjen ditore të tolerueshme të BPA për konsumatorët në 0.2 miliarda të gramit nga katër miliarda të gramit. Lëvizja shkaktoi reagimin e Agjencisë Evropiane të Barnave (EMA), e cila kritikoi metodologjinë e ndjekur nga EFSA dhe theksoi pamundësinë e vërtetimit të një lidhjeje shkakësore përmes studimeve mbi kafshët ose njerëzit. Në veçanti, në raportin për kundërshtimin e dy organizatave theksohet se:
EFSA dhe EMA nuk bien dakord për atë që mund të konsiderohet prova e mjaftueshme shkencore për të vërtetuar pretendimin se pikat përfundimtare të ndërmjetme të përcaktuara te kafshët në studimet e përfshira së fundi janë të lidhura shkakisht me efektet negative të shqetësimit te njerëzit.
EFSA dhe EMA nuk bien dakord për metodën për përcaktimin sasior të rrezikut dhe përcaktimin e niveleve të ekspozimit ndaj BPA që mund të konsiderohen të sigurta për njerëzit.
