Hulumtimet e reja kanë lidhur ecjen për 40 minuta disa herë në javë me aftësinë më të mirë aerobike tek njerëzit e moshuar, si dhe performancën më të mirë të testit të kujtesës në krahasim me ata që nuk ecin shpesh ose fare. Hulumtimet kanë treguar se ecja e shpeshtë ka çuar në një vëllim më të madh të lëndës gri si dhe një rritje të korteksit paraballor. Rezultati i këtij hulumtimi, siç thekson Richard E. Cytowic MD, profesor i neurologjisë në Universitetin George Washington, është se rënia e ecjes mund të jetë një tregues i hershëm i degjenerimit të trurit dhe dëmtimit kognitiv.
Truri përbëhet nga rrjete nervore. Lënda gri konsiderohet si “lidhja” e neuroneve dhe dendriteve të tyre. Tek njerëzit që bëjnë një mënyrë jetese të ulur, por edhe me kalimin e kohës, materia gri tkurret me simptoma të tilla si humbja e kujtesës, vështirësi në gjetjen e fjalëve dhe dëmtim total njohës.
Një antidot për degjenerimin e lëndës gri është aktiviteti fizik, falë të cilit aktivizohet neurogjeneza (krijimi i neuroneve të reja) dhe vërtetohet plasticiteti i trurit. Një rezultat i mrekullueshëm i hulumtimit të neurogjenezës është se stërvitja e intensifikon këtë veprim – tek njerëzit dhe kafshët, aktiviteti aerobik çon në vëllim më të madh të trurit.
Një studim ndëruniversitar i udhëhequr nga Universiteti Shtetëror i Kolorados shqyrtoi 250 njerëz të moshuar që ishin të ulur, por të shëndetshëm. Të gjithë iu nënshtruan skanimeve CT të trurit dhe më pas u ndanë në tre grupe. I pari (grupi i kontrollit) bëri ushtrime shtrënguese dhe balancuese tre herë në javë. Grupi i dytë eci me shpejtësi 3 herë në javë për 40 minuta, ndërsa grupi i tretë krahasues kërcente 3 herë në javë. Pas 6 muajsh, secili grup iu nënshtrua sërish ndjekjes aksiale.
Objektivisht më aktivët ishin ata që ecnin dhe ata që kërcenin. Në të vërtetë, individët në të dy grupet përjetuan një rritje të lëndës gri – por rritja ishte më e madhe tek ata që ecnin. “Shëtitësit” dolën më mirë edhe në testet e kujtesës në krahasim me kërcimtarët. Sa i përket grupit të kontrollit, të gjithë vunë re një hollim të lëndës gri dhe rezultate të reduktuara në një test perceptimi.
Rezultatet, si dhe ato nga studime të ngjashme, tregojnë se lënda gri mbetet e lakueshme pavarësisht nga mosha dhe se disa ecje të shpejta prej 40 minutash në javë mund të jenë të mjaftueshme për të parandaluar dëmtimin e kujtesës.
Studimi tregon gjithashtu se si shkenca ndonjëherë është kontradiktore. Dr. Cytowic thekson se arsyeja e shëndoshë shpesh nuk është një metodë e sigurt për të nxjerrë përfundimet e duhura. Për shembull, mund të duket “e arsyeshme” që nëse një përpjekje e vogël aerobike është e mirë, atëherë më shumë, si kërcimi ose vrapimi, duhet të jenë më të mira.
Megjithatë, ky arsyetim doli të ishte i pavërtetë. Ishte ecja që rezultoi jo vetëm në një vëllim më të madh të lëndës gri, por edhe në një rritje të korteksit paraballor. Korteksi paraballor është i përfshirë në gjykim, arsyetim, planifikim dhe temperament – dhe është një nga zonat e para të trurit që zvogëlohet në forma të ndryshme të demencës.
Konkluzioni i mrekullueshëm i këtij hulumtimi, sipas neurologut të shquar, është se ai mund të shërbejë si paralajmërim: Ecja e ngadaltë ose e zvogëluar mund të jetë një tregues i hershëm i degjenerimit të trurit, dhe ecja e ngadaltë lidhet me rënien njohëse dhe sëmundjen Alzheimer.
Megjithëse mekanizmi me të cilin stërvitja çon në një tru më të begatë dhe të menduarit më të mirë nuk është plotësisht i qartë, duket se ecja është zgjidhja për një mendje të mprehtë me kalimin e viteve.
