Në analizën e tij për zhvillimet në Rusi dhe luftën në Ukrainë, transmetuesi publik gjerman, Deutsche Welle shkruan: Ishte e marta e kaluar, kur presidenti rus Putin deklaroi në fjalimin e tij si vijon: “Dua t’u kujtoj atyre që bëjnë deklarata të tilla kundër Rusisë se vendi ynë disponon mjete shkatërrimi, në disa raste edhe më të avancuara se ato që zotërojnë vendet e NATO -s. Nëse integriteti ynë territorial kërcënohet, sigurisht që ne do ta mbrojmë Rusinë dhe popullin tonë me të gjitha mjetet që kemi në dispozicion”. Njoftimet e Vladimir Putin këtë javë ngrinë botën. Kjo u pasua me deklarata të ngjashme nga ish-presidenti rus dhe nënkryetari i Këshillit të Sigurimit të Rusisë, Dmitry Medvedev.
Putin akuzon Perëndimin për shantazh bërthamor dhe nuk lë asnjë dyshim për vendosmërinë e tij. “Nuk është një bllof”, tha ai. Përdorimi i armëve bërthamore nuk është një kërcënim i ri. Vetëm këtë herë ajo shoqërohet me mobilizimin e rreth 300.000 rezervistëve pjesërisht të rekrutuar të ushtrisë ruse.
Çfarë thonë ekspertët dhe ish-zyrtarët e lartë:
“Që nga fillimi i luftës ne kemi dëgjuar vazhdimisht Putinin duke lënë të kuptohet për kërcënime të tilla”, tha Wolfgang Richter për DW, kolonel gjerman në pension dhe ekspert aktual i sigurisë në Fondacionin e Berlinit për Shkencën dhe Politikën. Nga ana e saj, Rose Gottemeler, ish-zëvendës sekretarja e përgjithshme e NATO-s, në një intervistë për BBC, nuk përjashtoi mundësinë e përdorimit të armëve bërthamore nga Rusia. “Kam frikë se rusët mund të hakmerren në një mënyrë të paparashikueshme”, tha ai, “madje edhe me përdorimin e armëve të shkatërrimit në masë”.
Wolfgang Richter, megjithatë, nuk e sheh situatën si dramatike, duke analizuar doktrinën ruse të përdorimit të armëve bërthamore, e cila parashikon se: “së pari, Rusia duhej të ishte sulmuar vetë me armë bërthamore ose me armë të tjera të shkatërrimit në masë. Së dyti, ekzistenca dhe mbijetesa e shtetit rus duhet të jetë në rrezik’. Sipas Richter, këto janë dy argumente që nuk kanë bazë në të drejtën ndërkombëtare.
Rusia, fuqia më e madhe bërthamore
Duke mbajtur mbi 6300 koka bërthamore, Rusia ka arsenalin më të madh bërthamor në planet. Nga partnerët e NATO-s, vetëm SHBA-ja ka 5800 koka bërthamore, Franca 300 dhe Britania e Madhe 215. Megjithatë, fakti është se nuk ka shifra më të sakta për numrat, sepse programet bërthamore të vendeve përkatëse mbeten sekrete.
Nga ana e saj, Gjermania po merr pjesë në parandalimin e holokaustit bërthamor me avionë luftarakë Tornado të Forcave Ajrore Gjermane, të vendosur në Büchel, Rheinland-Pfalz. Në rast emergjence, pilotët gjermanë të Luftwaffe mund të hedhin koka bërthamore amerikane nga këta avionë, diçka që ata e praktikojnë një herë në vit. Përveç Gjermanisë, në programin e parandalimit bërthamor të NATO-s marrin pjesë edhe Holanda, Belgjika dhe Italia. Vendimi për përdorimin e bombave bërthamore amerikane të vendosura në këto vende do të merret nga presidenti amerikan.
Cilat janë shanset e një sulmi bërthamor?
Që nga viti 2014 dhe aneksimi i Krimesë në Rusi, Vladimir Putin ka përdorur vazhdimisht arsenalin bërthamor të vendit të tij. Relativisht më e mundshme do të ishte përdorimi i të ashtuquajturave armë bërthamore taktike, me një rreze shpërthyese relativisht të ulët – rreth një e pesëdhjetë e bombës bërthamore që shkatërroi Hiroshimën. Megjithatë, B. Richter dyshon nëse një gjë e tillë mund të ndodhë vërtet.
“Rusia do të bëhej paria e botës, do të mbetej e vetme. Putini do të humbiste të gjithë aleatët e tij, përfshirë Kinën”, thekson ai, duke e vlerësuar si të pamundur skenarin e një lufte bërthamore. Megjithatë, pak ditë më parë, presidenti amerikan Joe Biden i dërgoi një mesazh të qartë Vladimir Putinit përmes rrjetit CBS: “Mos e bëj! Një veprim i tillë do të ndryshonte fytyrën e luftës si asgjë tjetër që nga Lufta e Dytë Botërore”.
