BE-ja mund të mos ketë nevojë për një politikë zgjerimi të ri-imagjinuar – përbërësit për një të përshtatshme mund të nxirren nga përvoja e kaluar dhe debati i tanishëm – por ka nevojë për një konsensus të rinovuar se cila është politika e saj. Dhe sigurisht, kjo kërkon konsensus mbi atë që BE-ja ka të bëjë si një projekt politik.
Si çështje filozofike, vlerat themeluese të BE-së, të cilat janë vlera universale, hedhin themelet për një bashkim gjithnjë në zgjerim. Si çështje praktike, ekziston një debat i arsyeshëm nëse anëtarësimi në atë bashkim politik mund të nxisë ndryshimet e brendshme demokratike apo duhet të jetë një mënyrë për ta konsoliduar dhe mbyllur atë pas faktit. Përgjigja, më duket, është të dyja, por asnjëra nuk do të ndodhë pa përpjekjen e vendosur si të Brukselit ashtu edhe të kryeqyteteve të mëdha.
Por ka një problem më të thellë të perspektivës: anëtarësimi në BE – ose një rrugë drejt tij – është kaq e vlefshme, veçanërisht për vendet e vogla, saqë shumë në Bruksel, Paris, Berlin dhe gjetkë e shohin atë si diçka që ata japin më shumë sesa diçka që ata po ndërtojnë dhe po ndërtojnë për të mirën e anëtarëve ekzistues gjithashtu. Kjo vonon prioritetet e dukshme dhe urgjente – veçanërisht në Ballkanin Perëndimor – dhe mundësitë për të përqafuar tërheqjen e vetë projektit politik të BE-së, duke përfshirë miliona ukrainas.
DIMITAR BECHEV Studiues
BE-ja nuk ka nevojë për një politikë të re zgjerimi. Duhet të përmirësojë atë që ka tashmë. Një rregullim i supozuar është i mbushur me rreziqe.
Fjalimi i Emmanuel Macron në Ditën e Evropës rishfaqi idetë e hershme të viteve 1990 për Evropën me shumë nivele, me Serbinë, Maqedoninë e Veriut dhe Bosnjën që ndajnë shoqëri me Ukrainën dhe Moldavinë, si dhe me Mbretërinë e Bashkuar, në rrethin e jashtëm. Kjo do të thotë, në mënyrë efektive, se BE-ja do të humbasë çfarëdo pak tërheqjeje që ka mbajtur mbi politikën e brendshme të anëtarëve aspirantë.
Një zgjerim i madh gjeopolitik nuk është as në letra. Luftë ose pa luftë, nuk ka oreks në vendet thelbësore të Evropës Perëndimore për të hapur derën gjerësisht në emër të projektimit të ndikimit mbi skajet e Evropës. Në të njëjtën kohë, BE-ja mund dhe duhet të ndjekë një politikë hapash të vegjël: të injektojë vrull në bisedimet e anëtarësimit me Malin e Zi për ta mirëpritur atë si anëtarin e njëzet e tetë në fund të viteve 2020, të fillojë negociatat e anëtarësimit me Maqedoninë e Veriut dhe Shqipërinë, të shtyjë Serbia dhe Kosova të fillojnë negociatat edhe një herë – në mirëbesim.
Mbi të gjitha, BE-ja duhet të gjejë mënyrën për të fuqizuar forcat e ndryshimit në arenat e brendshme të vendeve kandidate. Në fund të fundit, pastrimi i vijës së finishit ka rëndësi vetëm aq sa procesi arrin objektivat e tij: konsolidim demokratik, integritet institucional dhe reforma të favorshme për rritjen dhe zhvillimin afatgjatë. BE-ja sigurisht që mund të bëjë një punë më të mirë për të gjitha këto. Është e vështirë të thuhet, jo vetëm sepse BE-ja nuk ka një pikëpamje të unifikuar për afërsinë e saj.
Së pari, BE-ja nuk është e qartë për asetet strategjike, kërcënimet dhe mundësitë në fqinjësinë e saj. Shtetet anëtare i japin prioritet politikave të tyre të jashtme dhe më pas e transferojnë emëruesin më të ulët të përbashkët tek Shërbimi i Veprimit të Jashtëm të BE-së.
Së dyti, për BE-në – në kontrast të plotë me NATO-n – është e vështirë të zhvillohet të menduarit strategjik për zgjerimin. Për NATO-n, Maqedonia e Veriut, Mali i Zi dhe Shqipëria janë konsideruar gjithmonë me rëndësi kritike. Zëri i Shteteve të Bashkuara, të cilat nuk kanë një homolog në BE, ka pasur peshë mbizotëruese në vendimmarrje dhe lehtësimin e anëtarësimit.
Së treti, zgjerimi i BE-së mbart kosto dhe përfitime asimetrike për zyrtarët aktualë dhe të ardhurit. Kjo e ndërlikon procesin e anëtarësimit. Zyrtarët aktualë përqendrohen në maksimizimin e kohezionit në të ardhmen, ndërsa të ardhurit shikojnë transfertat financiare.
Këto pengesa e pengojnë aderimin. Pra, ndoshta ka nevojë për një rrugë të mesme. Për shembull, BE-ja mund të zgjerojë tregun e saj të vetëm për mallra, shërbime dhe (ndoshta) punë në një zonë më të madhe. Anëtarësimi i plotë do t’i motivonte ende kandidatët për të mbështetur qeverisjen dhe për të përmbushur përfundimisht acquis .
Megjithatë, në fund, edhe rruga e re e BE-së nuk mund të trajtojë vakumin strategjik, i cili është dobësia më e madhe e Evropës në nivel global.
JACEK KUCHARCZYK president i Institutit të Çështjeve Publike, Varashavë
Mbrojtja heroike e Ukrainës e vlerave evropiane kundër “rusizmit ” (varianti rus i fashizmit) e vendosi çështjen e anëtarësimit të Ukrainës në axhendën e zgjerimit të BE-së. Që kur Kroacia u bë anëtare e BE-së më 1 korrik 2013, procesi i zgjerimit ka ngecur. Kjo u shkaktua nga mungesa e progresit të reformave në vendet kandidate dhe mungesa e vullnetit politik nga ana e anëtarëve aktualë, të preokupuar me “polikrizën” dhe procesin në dukje të pafund të introspeksionit që pasoi.
Konferenca e përfunduar së fundmi për të Ardhmen e Evropës është përpjekja e fundit për të “thelluar” bashkimin, me një bollëk rekomandimesh për reforma të brendshme dhe pothuajse asnjë përmendje të zgjerimit.
Për më tepër, kthimi demokratik i disa shteteve më të reja anëtare, veçanërisht Hungaria dhe Polonia, ka hedhur dyshime mbi aftësinë e BE-së për të ruajtur kohezionin rudimentar në lidhje me vlerat e saj themelore pasi të hiqet kushtëzimi i periudhës së para-anëtarësimit.
Përpjekja e Ukrainës kthehet në origjinën e projektit evropian, përkatësisht për të siguruar bashkëjetesën paqësore të të gjithë evropianëve. Hapi i parë do të ishte dhënia e statusit kandidat Ukrainës pa ndonjë vonesë të panevojshme. Ukrainasit, si dhe qytetarë të tjerë të të ashtuquajturave vende të Partneritetit Lindor, e kanë bërë të qartë shumë herë gjatë dekadave të fundit se ata aspirojnë të jenë anëtarë të plotë të Evropës së bashkuar dhe jo të ndonjë zëvendësuesi siç propozoi presidenti francez Emmanuel. Macron. Nevojat për reforma të brendshme janë të vlefshme dhe urgjente, por ato nuk duhet të përdoren si justifikim për të mbajtur evropiano-lindorët në dhomën e pritjes për dekadat e ardhshme.
BIDZINA LEBANIDZE analiste e lartë në Institutitin Gjeorgjian të Politikës
BE-ja duhet të ndalojë së konsideruari politikën e zgjerimit si një proces thjesht teknokratik. Pushtimi rus i Ukrainës e ktheu zgjerimin e BE-së në një proces gjeopolitik. Dhënia e statusit të kandidaturës në BE për shtetet e treshes së asociuar – Gjeorgjisë, Moldavisë dhe Ukrainës – do t’u japë atyre një udhërrëfyes të ri strategjik për të ndjekur dhe do t’i ankorojë në orbitën gjeopolitike të BE-së. Kjo do të jetë një fitore vendimtare gjeopolitike e bashkimit ndaj Rusisë pa gjuajtur asnjë e shtënë.
Në të njëjtën kohë, procesi i anëtarësimit ndoshta do të jetë shumë i gjatë pasi BE-ja nuk duhet të bëjë kompromis për përmbushjen e plotë të kritereve të Kopenhagenit. Nuk duhet të ketë një anëtarësim të shpejtë as për Ukrainën, Gjeorgjinë apo Moldavinë. Një politikë e rreptë për kushtëzimin demokratik dhe të acquis mund të inkurajojë aktorët pro reformës dhe të dekurajojë mospërputhjen me normat dhe politikat e BE-së.
Qasjet alternative ose vizionet e reja që fokusohen në thellimin e integrimit sektorial në fusha të ndryshme të politikave nuk mund të zëvendësojnë anëtarësimin në BE, por ato mund të veprojnë si hapa të përkohshëm përpara se shtetet kandidate potenciale të përmbushin kriteret e anëtarësimit. Për shembull, dhënia e një forme të lëvizshmërisë së fuqisë punëtore vendeve të Trios mund të veprojë si një nxitje e fortë dhe t’i lidhë më tej këto shtete me BE-në.
STEFAN LEHNE studiues në Cranegie Europe
Ideja e Presidentit Emmanuel Macron për një “ bashkësi politike evropiane ” pasqyron tendencën franceze për të menduar për zgjerimin kryesisht në drejtim të gjetjes së alternativave ndaj tij. Ashtu si me konceptin e ngjashëm të François Mitterrand për një “Konfederatë”, vendet që dëshirojnë të anëtarësohen në BE do të frikësohen se do t’i zbresin në një rreth të jashtëm, ndërsa shtetet që preferojnë një marrëdhënie më të largët (si Britania e Madhe) do ta shohin atë shumë shtrënguese.
Megjithatë, Macron ka të drejtë që qasja aktuale ndaj zgjerimit nuk po funksionon dhe se një proces më i mirë duhet të përfshijë integrim të diferencuar. Ai duhet të kombinojë një fokus të fortë në bazat (shteti i ligjit, standardet demokratike, reformat ekonomike) me futjen graduale të vendeve kandidate në sektorë të ndryshëm të integrimit në BE.
Për të interesuarit, pjesëmarrja në tregun e brendshëm mund të përbëjë një objektiv të përkohshëm. Si një nxitje e fuqishme për reforma, qasja në fondet strukturore duhet të ndodhë gjithashtu shumë përpara anëtarësimit bazuar në kushte të vështira. Procesi gjithashtu duhet të thjeshtohet për të zvogëluar numrin e pikave të vetos dhe për të shmangur bllokimet dypalëshe.
Transferimi i modelit të dështuar të zgjerimit të Ballkanit Perëndimor te tre kandidatët e Evropës Lindore do të përhapte të njëjtin zhgënjim në një rajon tjetër. Një proces zgjerimi i përshtatshëm për situatën e re evropiane duhet të ristrukturohet rrënjësisht në mënyrë që të bëhet më fleksibël, dinamik dhe shpërblyes.
DENIS MACSHANE ish-Ministër i Anglisë për Europën
BE-ja nuk ka aq nevojë për një politikë zgjerimi sa për një politikë evropiane. Është surreale që më shumë se njëzet e pesë vjet pas Srebrenicës dhe dy dekada pasi politika serbe e spastrimit etnik dhe vrasjeve në Kosovë u ndal nga Evropa dhe Shtetet e Bashkuara, ende nuk ka paqe dhe integrim të plotë dhe përfundimtar në Evropë.
Imagjinoni në vitin 1970 sikur Franca dhe Gjermania të ishin ende në mosmarrëveshje dhe të mos kishte tregti dhe udhëtime të hapura përtej Rhine. Kjo është afërsisht gjendja e Ballkanit. Sigurisht, korrupsioni është një problem dhe politika bazohet në identitetin dhe urrejtjen historike – jo atë që u nevojitet evropianëve tanë në Ballkanin Perëndimor.
Por e njëjta gjë mund të thuhet për rajone të tjera të varfëra, të korruptuara, të ndara politikisht të Evropës, nga Italia Jugore, në Maltë, në Irlandë, në Kroaci, e cila u bashkua me Komunitetin Ekonomik Evropian dhe më pas në BE. Me një proces osmozë evropiane, praktikat e mira dhe ligjet dhe vlerat e BE-së zëvendësuan sjelljen e tyre të keqe të së shkuarës.
Brukseli, Parisi, Berlini pretendojnë se Ballkani Perëndimor përbën një rajon në anën e errët të hënës. Ndërkohë, është një synim i kahershëm i politikës së jashtme të Vladimir Putin që të ballkanizojë Evropën – pra mbështetja e tij për Brexit-in – dhe të ndalojë europianizimin e Ballkanit Perëndimor ose Gjeorgjisë.
Mbetet një enigmë pse kaq shumë politikëbërës në kryeqytetet e BE-së janë bashkëudhëtarë të armiqësisë së Putinit ndaj partneritetit, zgjerimit dhe integrimit evropian.
BE-ja nuk mund të lërë vende të pakënaqura të mbytur në kontinentin evropian. Shkoni te presidenti francez Emmanuel Macron dhe kancelari gjerman Olaf Scholz për të treguar lidership.
MARC PIERINI studieues pranë Carnegie Europe
Politika e zgjerimit të BE-së tani vihet në dyshim në dy mënyra të ndryshme.
Së pari, pushtimi i tmerrshëm i Ukrainës nga Rusia ka shkaktuar kërkesa për anëtarësim nga Kievi, Tbilisi dhe Kishinau. Komisioni Evropian ka njoftuar se opinioni i tij do të jepet në qershor.
Së dyti, si pasojë e të njëjtit pushtim ushtarak, presidenti francez Emmanuel Macron festoi Ditën e Evropës më 9 maj duke propozuar një formulë jashtë zgjerimit. “Komuniteti i tij politik europian ” do të përbënte një rrugë më të shpejtë drejt solidaritetit politik jo vetëm me Ukrainën, por edhe me vendet e tjera kandidate ose aspirante kandidate ose ish-anëtare të BE-së, si Mbretëria e Bashkuar.
Nuk ka dyshim se politika e zgjerimit të BE-së, siç është, po bëhet jashtëzakonisht më e ndërlikuar, si politikisht, ashtu edhe nga pikëpamja e sigurisë, nga qëndrimi agresiv i Kremlinit kundër Ukrainës dhe, në përgjithësi, nga BE-ja.
Disa faktorë e bëjnë zgjerimin më të paparashikueshëm: pasiguria për rezultatin ushtarak të pushtimit rus; ndikimi i “markës ruse të qeverisjes” rreth BE-së; Marrëdhëniet e Serbisë me Rusinë; Degradimi masiv i Turqisë i arkitekturës së saj të sundimit të ligjit dhe qëndrimi sfidues me vendimet e Gjykatës Evropiane të të Drejtave të Njeriut; konkurrenca midis kandidatëve të vjetër për anëtarësim dhe të ardhurve.
Përballë nevojës së trefishtë për të marrë një qëndrim të madh politik në përballjen me Rusinë, për të treguar solidaritet me Ukrainën dhe për të adresuar situatat e ndryshme politike të kandidatëve ekzistues, Këshilli Evropian mund të tundohet me propozimin e Macron nëse mund të japë një përgjigje të shpejtë dhe të qartë. për enigmën aktuale politike. Koha do të tregojë.
KRISTI RAIK Drejtor i Institutit të Politikës së Jashtme të Estonisë
Po, por definitivisht jo diçka që do të zëvendësonte perspektivën e anëtarësimit të plotë me një alternativë më të lehtë, qoftë Zona Ekonomike Evropiane apo një konfederatë. Kjo do të ishte një shuplakë në fytyrën e ukrainasve, me pasoja të rënda për sigurinë evropiane.
BE-ja duhet të përshtatë politikën e saj të zgjerimit me mjedisin e ri gjeopolitik dhe të zhvillojë një proces të ri, hap pas hapi të pranimit. Nga një këndvështrim gjeopolitik, pushtimi rus i Ukrainës tregon se qasja e BE-së ndaj sigurisë në fqinjësinë e saj lindore, e karakterizuar nga vetëpërmbajtja dhe paqartësia strategjike, ka dështuar. Tani BE-ja duhet të punojë drejt anëtarësimit të plotë të Ukrainës në mënyrë që t’i japë fund paqartësisë strategjike, të sigurohet që përdorimi i forcës nga Rusia të mos jepet dhe të provojë se është serioze në mbrojtjen e rendit të sigurisë evropiane të bazuar në rregulla.
Në të njëjtën kohë, integriteti i BE-së kërkon që kriteret për anëtarësim të mos lehtësohen—dhe kështu arritja e anëtarësimit të plotë do të marrë vite për cilindo nga kandidatët aktualë. Për ta bërë të besueshme perspektivën e anëtarësimit dhe për të dhënë një mesazh të fortë përfshirjeje, procesi i para-anëtarësimit duhet të përfshijë integrimin gradual në politikat dhe institucionet e BE-së mbi bazën e përmbushjes së pjesëve përkatëse të kritereve të anëtarësimit.
PAUL TAYLOR Redaktor për revistën ndërkombëtare POLITICO
Zgjerimi i BE-së është ngecur në një gropë dhe është bërë burim zemërimi, zhgënjimi dhe zhgënjimi për vendet aspirante dhe për shumë qytetarë të BE-së. Ajo duhet të rregullohet pa ulur standardet e BE-së për demokracinë, sundimin e ligjit dhe pajtueshmërinë rregullatore.
Ideja e Emmanuel Macron për një ” komunitet politik evropian ” që mund të bashkëpunojë në siguri, energji, transport, infrastrukturë dhe tregti, ndërkohë që Ballkani Perëndimor dhe vendet e Evropës Lindore punojnë gjatë procesit të gjatë për të arritur anëtarësimin në BE, vlen të eksplorohet.
Nëse do të shoqërohej me zvogëlimin e disa barrierave për anëtarësim, siç është kërkesa për unanimitet në hapjen dhe mbylljen e secilit prej “kapitujve” të zgjerimit, do të mund të ishte tërheqëse për shtetet aspirante pa i grabitur anëtarëve të BE-së të drejtën e tyre të vetos për vendimin përfundimtar për anëtarësimin. .
Atëherë “komuniteti” i Macron do të ishte një gur hapi, jo një parking.
LOUISE VAN SCHAIK DHE WOUTER ZWEERS. Shef i njësisë së Çështjeve të BE-së dhe Globale, po ashtu Bashkëpunuëtor dhe Hukumutues në Institutin Clingendael
Me problemet familjare të shumta, shumica e shteteve anëtare të BE-së hezitojnë të lejojnë vende të reja. Metodologjia e rishikuar e zgjerimit e aplikuar për Ballkanin Perëndimor nuk e ka kapërcyer mungesën e vullnetit politik dhe angazhimit si nga BE ashtu edhe nga vendet kandidate. Me kalimin e kohës, kushtëzimi është bërë më i fortë dhe perspektiva e anëtarësimit më e dobët. Në vend të promovimit të demokracisë, procesi i anëtarësimit ka kontribuar në formimin e stabilitetit .
Pa angazhim real politik, formulimi i një politike të re zgjerimi do të thotë thjesht më shumë burokraci. Një politikë e re që do të minimizonte kriteret e anëtarësimit, veçanërisht ato për sigurimin e një sistemi solid të sundimit të ligjit, rrezikon një BE më të paqëndrueshme dhe më të cenueshme gjeopolitikisht. Opsioni i Presidentit Macron për të lidhur vendet me BE-në si partnerë politikë mund të ndihmojë, por të jetë i pamjaftueshëm për të siguruar realisht pranimin e tyre.
Në çdo rast, për çdo strategji të besueshme të zgjerimit, BE-ja duhet të trajtojë ndikimin e panevojshëm politik në Drejtorinë e Përgjithshme të Komisionit Evropian, Negociatat e Fqinjësisë dhe Zgjerimit (DG NEAR), të tregojë më shumë sinqeritet në drejtimin politik (publik) të kandidatëve dhe të parandalojë shantazhet. nga shtetet anëtare individuale. BE-ja duhet gjithashtu të përmirësojë cilësinë e raportimit teknik, t’i mbajë vendet e anëtarësimit përgjegjës në bazë të afateve kohore të përcaktuara, të përmirësojë aksesueshmërinë dhe lexueshmërinë e raporteve të Komisionit, të rrisë fokusin e saj te qytetarët në vend të qeverive dhe të rrisë përfitimet (financiare) për kandidatët.
IVAN VEJVODA Bashkëpunëtor i përhershëm në Institutin për Shkenca Humane
Tashmë politikat ekzistuese të zgjerimit duhet të zbatohen shumë më fuqishëm dhe të shtohen elementë të rinj të rëndësishëm. Pushtimi rus i Ukrainës me shpresë ka përqendruar mendjet në Bruksel dhe në vendet anëtare të BE-së në nevojën për të vepruar.
Nëse ka pasur ndonjëherë një moment strategjik që kërkon vendime të qarta dhe të guximshme politike, është tani. Qëllimi themelor duhet të jetë që në mënyrë progresive t’i sjellë vendet e Ballkanit Perëndimor, si dhe Ukrainën, Gjeorgjinë dhe Moldavinë në tryezën e BE-së, kudo që të jetë e mundur dhe sa më shpejt të jetë e mundur.
Ka shumë propozime të mira që procesi të përshpejtohet duke respektuar rregullat e anëtarësimit. Këto sugjerime nuk janë alternativa ndaj anëtarësimit të plotë, por mënyra në të cilat ai mund të fitojë në thelb dhe shpejtësi. Është e qartë se u detyrohet kandidatëve dhe kandidatëve të mundshëm për anëtarësim në BE që të bëjnë shumë më tepër në frontin e brendshëm për të arritur institucione demokratike efikase, ndarje të pushteteve dhe sundim të ligjit të bazuar në një kulturë politike demokratike.
Procesi i zgjerimit duhet të shkojë në mënyrë të dukshme dhe të pandërprerë drejt objektivit të tij për anëtarësim të plotë për vendet aspirante nëse do të ketë sukses projekti i paqes demokratike evropiane i bazuar në sundimin e ligjit. Përndryshe, Rusia dhe Kina e kësaj bote do të vazhdojnë të kërkojnë të minojnë pozicionin e BE-së. Pro-reformatorët në këto vende duhet të fuqizohen. Por regresioni i shtetit të së drejtës brenda BE-së, në Hungari dhe Poloni, duhet të trajtohet në mënyrë të vendosur.
Kështu, kredibiliteti i BE-së dhe roli i saj global është në rrezik nëse procesi i zgjerimit nuk vazhdon.
PIERRE VIMONT Bashkëpunëtor i lartë në Carnegie Europe
Përgjigja e qartë është po. Dhe një rishikim i plotë i politikës së zgjerimit duhet të ishte bërë shumë kohë më parë, çështja ishte më shumë se kur dhe si dhe jo nëse.
Sot, trajtimi i çështjes së zgjerimit ka gjetur një urgjencë të re pasi Ukraina po pret me padurim një përgjigje pozitive nga vendet anëtare të BE-së ndaj kërkesës së saj për anëtarësim. Megjithatë, përballë zgjedhjes për të shtyrë përgjigjen e tyre ose për të formuar një rrugë të shpejtë për përfitimin e vetëm të Ukrainës, njëzet e shtatë liderët evropianë janë të dënuar të shfaqin ndarjet e tyre të zakonshme në takimin e tyre të qershorit.
Me rënien e Perandorisë Sovjetike, BE-ja kaloi nga mishërimi i avangardës së demokracisë liberale në kohët e Luftës së Ftohtë në të qenit forca transformuese që do ta çonte të gjithë Evropën drejt prosperitetit dhe stabilitetit. Por iluzioni i drejtimit të njëkohshëm të një procesi zgjerimi të fryrë dhe një integrimi evropian të përmirësuar ka treguar me shpejtësi kufijtë e tij.
Vendet kandidate po bëhen gjithnjë e më të frustruar nga loja e pritjes që po vuajnë, ndërkohë që përpjekjet për të ngritur ambiciet e unionit po sfidohen nga vetë shtetet anëtare. Është koha e fundit që liderët e BE-së të gjejnë ekuilibrin e duhur midis më shumë zgjerimit dhe integrimit të zgjeruar dhe të përshtatin në përputhje me rrethanat procesin e pranimit.
