Parlamenti Evropian miratoi sot legjislacionin e ri që në mënyrë efektive heq dorë nga motorët me djegie të brendshme në makinat e reja të pasagjerëve dhe automjetet e lehta komerciale nga viti 2035.
Konkretisht, me 340 vota “pro”, 279 “kundër” dhe 21 abstenime, eurodeputetët miratuan marrëveshjen e arritur me Këshillin e BE-sw, për rishikimin e standardeve të emetimit të dioksidit të karbonit për makinat e reja, në përputhje me qëllimet ambicioze të BE-së për klimën- të ashtuquajturat “Fit” për paketën 55”.
Legjislacioni i ri përcakton hapat që duhen ndërmarrë për të arritur zero emetime CO2 nga viti 2035 për makinat e reja të pasagjerëve dhe automjetet e lehta komerciale të shitura që atëherë.
Konkretisht, synimi është që këto emetime të reduktohen me 100% në krahasim me vitin 2021, që në thelb nënkupton elektrifikimin e të gjitha automjeteve të reja të prodhuara dhe të shitura që atëherë.
Rregullat e reja vendosin gjithashtu objektiva të përkohshëm për reduktimin e emetimeve për vitin 2030: 55% për makinat dhe 50% për gjysmë-kamionët.
Parliament has approved the new CO2 emissions reduction targets for new passenger cars and light commercial vehicles as part of the EU’s Fit for 55 package.
— European Parliament (@Europarl_EN) February 14, 2023
Pas votimit përfundimtar në seancë plenare, teksti tashmë do të duhet të miratohet zyrtarisht edhe nga Këshilli Evropian, përpara se të publikohet në Gazetën Zyrtare të BE-së.
“Kjo rregullore inkurajon prodhimin e automjeteve me emetim zero dhe të ulët. Ai përfshin një rishikim ambicioz të objektivave të vitit 2030 dhe një objektiv me emetim zero për vitin 2035, i cili është kritik për arritjen e neutralitetit të klimës deri në vitin 2050. Këto objektiva krijojnë qartësi për industrinë e automobilave dhe stimulojnë inovacionin dhe investimet për prodhuesit e makinave. Blerja dhe drejtimi i makinave me emetim zero do të bëhen më të lira për konsumatorët dhe një treg i dorës së dytë do të shfaqet më shpejt. E bën drejtimin e qëndrueshëm të aksesueshëm për të gjithë”, tha raportuesi, eurodeputeti holandez Jan Huitema.
Datat e arritjeve
Rregullorja parashikon gjithashtu masa të tjera të rëndësishme:
– Deri në vitin 2025, Komisioni Evropian do të prezantojë një metodologji të re, në bazë të së cilës do të llogariten dhe raportohen të dhënat për emetimet e CO2 gjatë gjithë jetës së makinave dhe furgonëve të shitura në BE, për këtë qëllim, do të paraqesë, kur është e nevojshme, propozimet përkatëse legjislative.
– Deri në dhjetor 2026, Komisioni Evropian do të dokumentojë ndryshimet midis vlerave të emetimeve dhe të dhënave reale të konsumit të karburantit dhe energjisë. Ai gjithashtu do të raportojë se si çdo prodhues do të jetë në gjendje të rregullojë emetimet e CO2 të automjeteve të tyre dhe do të propozojë masat e duhura monitoruese.
– Ata prodhues që prodhojnë një numër të vogël automjetesh gjatë një viti kalendarik (d.m.th. 1000 deri në 10000 makina të reja ose 1000 deri në 22000 gjysmë kamionë të rinj) kanë të drejtë të përjashtohen nga këto rregulla deri në fund të vitit 2035. Ata që regjistrojnë më pak se 1000 automjete të reja në vit do të përjashtohen edhe pas këtij afati.
– Mekanizmi ekzistues stimulues për automjetet me emetim zero dhe të ulët (ZLEV) shpërblen ata prodhues që shesin më shumë automjete të tilla (me emetime midis 0 dhe 50 g CO2/km, si automjetet elektrike dhe hibridet plug-in me performancë të mirë) duke i lejuar ato të jenë subjekt i një uljeje objektivat e reduktimit të emetimeve të CO2. Ky mekanizëm do të rregullohet në bazë të tendencave të pritshme të shitjeve. Nga viti 2025 deri në vitin 2029, standardi i ZLEV është vendosur në 25% për shitjet e makinave të reja dhe 17% për kamionët e rinj. Nga viti 2030 kjo stimulim do të shfuqizohet.
– Nga fundi i vitit 2025, Komisioni Evropian do të publikojë çdo dy vjet një raport në të cilin do të vlerësojë progresin e arritur në lidhje me objektivin e emetimeve zero në transportin rrugor.
Kujtohet se më 14 korrik 2021, si pjesë e paketës “Fit for 55”, Komisioni paraqiti një propozim legjislativ për rishikimin e standardeve të performancës së emetimit të CO2 për makinat e reja të pasagjerëve dhe automjetet e lehta komerciale. Propozimi synon të kontribuojë në objektivat klimatike të BE-së për 2030 dhe 2050, të ofrojë përfitime për qytetarët dhe të stimulojë inovacionin në teknologjitë me emetim zero.
