A mund të jetë Kaliningradi pika tjetër e tensionit në marrëdhëniet Rusi-Perëndim?
Lufta e Dytë Botërore i la trashëgim Bashkimit Sovjetik këtë territor të vogël (dy herë më të madh se Kreta) me rëndësi strategjike, i cili u shkëput nga Rusia pas rënies së BRSS. Provinca e pasur dhe e industrializuar e gjeti veten të rrethuar, duke rritur zhgënjimin e Moskës.
Megjithatë, marrëveshja e vitit 2002 me BE-në siguroi komunikim të pandërprerë midis Rusisë dhe enklavës, pavarësisht nga fakti se (dy vjet më vonë) korridori midis Bjellorusisë gjithmonë miqësore dhe Kaliningradit, Swalki Pass, ishte tashmë brenda territorit të BE-së por edhe NATO-s.
Kjo rrit rëndësinë strategjike të rajonit për Rusinë, por edhe interesin e Perëndimit për atë që po ndodh atje. Mjafton t’i hidhni një sy fluturimeve ushtarake dhe do të zbuloni se çdo ditë territori i izoluar i Rusisë “rrethohet” nga avionët e zbulimit dhe, në fakt, para pushtimit të Ukrainës.
Earlier today, four ISR aircraft flew patterns around Kaliningrad: one USN P-8A (PK079 #AE68AA) from Keflavík, IS; two US Army RC-12Xs (YANK01 88-00325 #AE515E & YANK02 91-00516 #AE1208) from Šiauliai, LT; and the US Army ARTEMIS (BRIO68 N488CR #A60693) from Constanța, RO. #ADSB pic.twitter.com/L5yHVuQVNa
— Amelia Smith (@ameliairheart) January 7, 2022
Rusia ka qenë gjithmonë kundër pranisë së NATO-s rreth territorit të saj dhe aq afër saj. Ndoshta – ai nuk e ka pranuar, sigurisht – ai ka instaluar edhe armë bërthamore në enklavë, ku tashmë mban një prani shumë të rëndësishme ushtarake.
Në fillim të javës, Lituania vendosi të bllokojë kalimin e mallrave ruse që i nënshtrohen sanksioneve në territorin e izoluar, duke zemëruar Moskën. Autoritetet e Kaliningradit pretendojnë se ndalimi mbulon 50% të mallrave të importuara nga Rusia nga provinca, pra makineri të rënda, pjesë këmbimi dhe lëndë të para. Agjencia TASS pretendoi se transportet e ushqimit ishin gjithashtu të bllokuara.
Lithuania has extended the blockade on goods heading for Kaliningrad sanctioned by the EU to also include road transports and not just rail.
The U.S. has announced that it is backing Lithuania in its spat with Russia over the blockade.
— Visegrád 24 (@visegrad24) June 21, 2022
Lituania këmbëngul se është thjesht në përputhje me sanksionet e Bashkimit Evropian kundër Rusisë për pushtimin e Ukrainës dhe Brukseli e mbështeti menjëherë. Lituania po nxiton të thotë se produktet e pasanksionuara do të vazhdojnë të transportohen nga Swalki – pjesa tjetër mund të transportohet nga deti.
Në këtë kontekst, Moska foli për një embargo që shkel të drejtën ndërkombëtare. Sekretari rus i Këshillit të Sigurimit Nikolai Patrushev shkoi në Kaliningrad dhe foli drejtpërdrejt për “aktin armiqësor”. Ai foli qëllimisht në mënyrë të paqartë për masat e duhura, shumë nivele që Moska po përgatit në përgjigje të Lituanisë.
Kjo klimë kërcënimesh më pak të njohura kundër Lituanisë, një vend anëtar i NATO-s, ngre gjithashtu nenin 5 të Aleancës për një përgjigje kolektive në rast të një sulmi. Këtë e kujtoi Uashingtoni të martën. Në çdo rast, ky do të jetë një përshkallëzim shumë serioz i konfliktit midis Rusisë dhe Perëndimit. Sulmi ndaj NATO-s tani do të jetë i drejtpërdrejtë dhe Vladimir Putin e di këtë, ashtu si edhe pala tjetër.